Grant z Centrum Mieroszewskiego na temat rosyjskiej dezinformacji
Instytut Nauk Politycznych Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie otrzymał dofinansowanie z Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego na realizację projektu badawczego pt. „Wpływ rosyjskiej dezinformacji na kształtowanie opinii publicznej w krajach Europy Wschodniej - analiza i strategie przeciwdziałania”. Projekt będzie realizowany od czerwca 2025 roku do października 2025 roku. Wykonawcami w grancie są następujące osoby: prof. dr hab. Arkadiusz Żukowski, dr hab. Marcin Chełminiak, prof. UWM, dr hab. Waldemar Tomaszewski, prof. UWM, dr hab. Krzysztof Żęgota, prof. UWM. Kierownikiem projektu jest dr hab. Wojciech Kotowicz.
Celem przedsięwzięcia jest zbadanie mechanizmów rosyjskiej dezinformacji oraz jej wpływu na opinię publiczną w krajach Europy Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem Mołdawii i Gruzji. Projekt zakłada nie tylko analizę narzędzi i kanałów rozpowszechniania dezinformacji, ale także ocenę jej skutków społecznych i politycznych oraz wypracowanie praktycznych strategii przeciwdziałania temu zjawisku. Kluczowe działania obejmują badania terenowe, wywiady z lokalnymi ekspertami, organizację międzynarodowej konferencji naukowej oraz przygotowanie monografii naukowej podsumowującej wyniki projektu.
Tematyka rosyjskiej dezinformacji nabiera szczególnego znaczenia w kontekście obecnej sytuacji geopolitycznej, gdzie informacje stają się narzędziem wojny hybrydowej. Rosja wykorzystuje dezinformację do osłabiania demokracji, podsycania podziałów społecznych i hamowania integracji europejskiej w krajach takich jak Mołdawia i Gruzja. To zjawisko nie tylko destabilizuje te państwa wewnętrznie, ale także zagraża bezpieczeństwu całego regionu Europy Wschodniej, w tym Polski. Badania nad nim są kluczowe, ponieważ pozwalają na identyfikację zagrożeń, budowanie świadomości społecznej i rozwijanie skutecznych mechanizmów obronnych. W dobie rosnącej roli mediów społecznościowych i komunikacji cyfrowej, przeciwdziałanie dezinformacji wspiera stabilność demokratyczną, promuje dialog międzynarodowy i wzmacnia solidarność między narodami. Projekt ten przyczyni się do szerszego zrozumienia tych procesów, oferując praktyczne rozwiązania, które mogą być stosowane nie tylko w badanych krajach, ale także w innych regionach narażonych na podobne wpływy.
Wizyta studyjna w Kiszyniowie
W dniach 14-18 czerwca 2025 roku trzej pracownicy Instytutu: dr hab. Waldemar Tomaszewski, prof. UWM, dr hab. Krzysztof Żęgota, prof. UWM oraz dr hab. Wojciech Kotowicz odbyli wizytę studyjną w Kiszyniowie w celu realizacji projektu. Celem tej wizyty było zainicjowanie badań terenowych i nawiązanie bezpośrednich kontaktów z lokalnymi ekspertami. W trakcie wizyty zespół UWM zapoznał się z aktualną sytuacją społeczno-polityczną Mołdawii, specyfiką lokalnych mediów oraz wyzwaniami, z jakimi mierzą się mołdawskie instytucje w kontekście rosyjskiej dezinformacji. Naukowcy przeprowadzili wstępne rozmowy z pracownikami Państwowego Uniwersytetu Mołdawskiego, omawiając kluczowe aspekty grantu, w tym mechanizmy rosyjskiej dezinformacji w kontekście mołdawskim oraz potencjalne strategie przeciwdziałania. Te dyskusje pozwoliły na wymianę doświadczeń, identyfikację wspólnych wyzwań oraz lepsze zrozumienie lokalnego kontekstu badawczego, co będzie kluczowe dla powodzenia całego przedsięwzięcia. Wizyta ta nie tylko wzmocniła międzynarodowy wymiar projektu, ale także otworzyła drzwi do głębszej integracji badań polsko-mołdawskich, podkreślając znaczenie dialogu akademickiego w walce z dezinformacją.
Projekt wpisuje się w misję wspierania niezależności państw Europy Wschodniej i przeciwdziałania rosyjskim próbom odbudowy regionalnej hegemonii, przyczyniając się jednocześnie do pogłębiania dialogu i współpracy międzynarodowej w regionie.
Projekt dofinansowany przez Centrum Mieroszewskiego w ramach III Otwartego Konkursu.