Jak działają rodziny zastępcze w Polsce i w Niemczech? Czy pomagają swoim wychowankom wchodzić w dorosłe życie? Na te i inne pytania starają się odpowiedzieć naukowcy z naszego Wydziału oraz z Uniwersytetu w Poczdamie w ramach wspólnego grantu. Koordynatorem projektu jest dr Sylwester Zagulski z Katedry Pedagogiki Społecznej i Metodologii Badań Edukacyjnych (na zdj.). Stronę polską reprezentuje również dr hab. Hanna Kędzierska, prof. UWM.

Zapraszamy do zapoznania z poniższym artykułem, w którym możemy dowiedzieć o szczegółach projektu.  Koordynatorom i wykonawcom grantu gratulujemy i życzymy powodzenia w jego realizacji.

W myśl ustawy o wpieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, jej najważniejszym zadaniem jest zapewnienie opieki dziecku wówczas, kiedy nie mogą jej zapewnić rodzice. Formą pieczy zastępczej może być np. rodzina zastępcza lub rodzinny dom dziecka.

W październiku ub. r. rozpoczął się wspólny polsko-niemiecki projekt badawczy mający dać odpowiedź na pytanie, jak młodzi ludzie, wychowywani w pieczy zastępczej w Polsce i w Niemczech radzą sobie z tzw. procesem usamodzielnienia, czyli przejściem od funkcjonowania w placówce do niezależnego i samodzielnego życia oraz jakie wsparcie otrzymują wychowankowie od profesjonalnej kadry. Ze strony polskiej w zespole badawczym znalazło się 2 naukowców z Wydziału Nauk Społecznych UWM - dr Sylwester Zagulski z Katedry Pedagogiki Społecznej i Metodologii Badań Edukacyjnych (na zdj.), który jest koordynatorem projektu ze strony polskiej i dr hab. Hanna Kędzierska, prof. UWM (z tej samej katedry).

- Chcemy dowiedzieć się jak przebiega ten proces, jakie są jego realne efekty w stosunku do ram prawnych, definiowanych w przepisach w obu krajach oraz zdiagnozować, jakie są najważniejsze różnice i podobieństwa między Polską a Niemcami - wyjaśnia dr Sylwester Zagulski.

Jednym z celów projektu będzie też porównanie systemów pieczy zastępczej funkcjonujących w obu krajach i określenie charakteru różnic i podobieństw. Jak zaznacza dr Zagulski, niemiecki system pieczy zastępczej wydaje się być mniej zinstytucjonalizowany niż jego odpowiednik w Polsce i kładzie większy nacisk na umieszczanie, zwłaszcza młodzieży np. w wynajmowanym mieszkaniu, w którym młodzi ludzie od początku muszą uczyć się codziennych obowiązków. Natomiast w Polsce nadal są liczne tradycyjne placówki opiekuńczo-wychowawcze.

- Mamy w Polsce długie tradycje organizowania i funkcjonowania instytucji pomocowych. Dawniej były to przytułki i ochronki, których celem było zapewnienie podstawowych potrzeb podopiecznych. W sytuacji klęsk żywiołowych lub wojen takie miejsca były bardzo potrzebne, czego liczne przykłady znajdujemy w literaturze. Jednak ich forma i funkcjonowanie, z pewnymi wyjątkami, raczej nie były nastawione na indywidualne podejście do podopiecznych, dbając w pierwszej kolejności o zapewnienie im podstawowych potrzeb. Współcześnie jednym z najważniejszych wyzwań jest prawidłowe przygotowanie wychowanków do samodzielnego i niezależnego funkcjonowania w dorosłym życiu – opowiada dr Zagulski.

Naukowcy chcą porównać ramy prawne i instytucjonalne opieki i wsparcia osób pozostających w pieczy zastępczej w obu krajach. Zbadają także, jaki wpływ na kształtowanie się dzisiejszych systemów i na obecne zmiany norm i wartości w obu krajach ma tło historyczne.

- Obecny grant badawczy jest drugim tego typu w naszym zespole, 3 lata temu realizując projekt o podobnej tematyce zorganizowaliśmy międzynarodową konferencję w Płocku, na Mazowieckiej Uczelni Publicznej. Wówczas to był pierwszy krok, a konferencja służyła budowaniu międzynarodowego zespołu badawczego i lepszemu poznaniu się i zaplanowaniu dalszych działań – podsumowuje dr Zagulski.

Tytuł projektu: Procesy usamodzielnienia wychowanków pieczy zastępczej "Care Leavern": eksploracyjne badania porównawcze struktur i praktyk w Polsce i w Niemczech.

Całkowita suma grantu wynosi 8650 euro. Projekt realizuje polsko-niemiecki zespół pracowników naukowo-dydaktycznych. Głównym partnerem po stronie polskiej jest Wydział Nauk Społecznych UWM w Olsztynie. W skład grupy badawczej wchodzą również dr hab. Astrid Męczkowska-Christiansen, prof. AMW z Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni, dr Piotr Kulikowski z Akademii Medycznych i Społecznych Nauk Stosowanych w Elblągu oraz dr Kamila Zdanowicz-Kucharczyk z Mazowieckiej Uczelni Publicznej w Płocku. Projekt realizowany jest w okresie od października 2021 do czerwca 2022.

Projekt dofinansowuje Polsko-Niemiecka Fundacja na rzecz Nauki.

Polsko-Niemiecka Fundacja na rzecz Nauki promuje ponadgraniczną współpracę polsko – niemiecką. Fundacja wspiera projekty z zakresu nauk humanistycznych, społecznych, ekonomicznych i prawnych oraz kulturoznawstwa, realizowane przez szkoły wyższe i inne instytucje naukowe. Najważniejszymi kryteriami decydującymi o przyznaniu dotacji są jakość naukowa projektów oraz ich znaczenie dla polsko-niemieckiego porozumienia.

Źródło: http://www.uwm.edu.pl/egazeta/jak-pomoc-wejsc-dorosle-zycie-grant-polsko-niemiecki